Chocolate Making Business : चॉकलेटचे नाव ऐकले की अगदी हट्टी मूलही तुमची आज्ञा पाळू लागते. तुम्ही त्याला Chocolate देणार असे सांगताच तो आनंदाने तुमची आज्ञा पाळायला तयार होतो. सध्या लहान मुलेच नाही तर प्रत्येक वर्गातील लोकांना चॉकलेट खूप आवडू लागले आहे. यामुळेच बाजारात विविध कंपन्यांची (Business Ideas 2022) चॉकलेट्स पाहायला मिळतात. पण जर तुम्ही गृहिणी असाल किंवा नवीन खाद्यपदार्थ बनवण्याचा शौकीन असाल तर तुमच्या घरी चॉकलेट्स बनवणे तुमच्यासाठी अवघड काम नसावे. Chocolate business plan
चॉकलेट मेकिंग मशीन खरेदी करण्यासाठी
असे म्हणायचे आहे की Chocolate बनवायला जड मशीन्सच लागतील असे नाही. उलट हा एक असा मिठाईचा पदार्थ आहे जो तुम्ही तुमच्या घरीही सहज बनवू शकता. पण जर तुम्हाला चॉकलेट बनवण्याची कला तुमच्या व्यवसायात बदलून त्यातून पैसे कमवायचे असतील. तर आमचा आजचा लेख फक्त Chocolate बनवण्याच्या व्यवसायावर आधारित आहे. Chocolate Making Business
हा व्यवसाय कोण सुरू करू शकतो? (Who Can Start This Business?)
ज्याला Chocolate खायला आणि बनवायला आवडते, तो हा व्यवसाय सुरू करू शकतो. मग ती गृहिणी असो, किशोरवयीन असो किंवा ज्येष्ठ नागरिक असो. या व्यवसायात स्वारस्य असलेली आणि यामध्ये उत्कृष्ट कौशल्ये असणारी कोणतीही व्यक्ती हा व्यवसाय यशस्वीपणे सुरू करून नफा कमवू शकते.
चॉकलेट म्हणजे काय (What is Chocolate)
हा जगातील सर्वात लोकप्रिय गोड पदार्थांपैकी एक आहे. हे अनेक रंगात बनवले जाते पण गडद तपकिरी रंगाचे Chocolate जगभर प्रसिद्ध आहे. हा मिठाईचा पदार्थ (business ideas 2022) असल्याने तो घरीही सहज बनवता येतो. विशेषतः मुलांमध्ये ते खूप लोकप्रिय आहे आणि मुले नेहमीच चॉकलेट खाण्याचा आग्रह धरतात. पण सध्या याचा उपयोग परस्पर दुरावा दूर करण्यासाठीही केला जातो. How to Start Chocolate Making Business In Marathi
चॉकलेट बनवण्याचा व्यवसाय कसा सुरू करायचा (How to start Chocolate Making Business)
How to Start a Chocolate Business From Home: जर तुम्ही गृहिणी असाल आणि तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांसाठी घरी अनेक प्रकारची चॉकलेट्स बनवली जातात. आणि तुम्ही बनवलेले चॉकलेट तुमच्या कुटुंबातील सदस्यांनाच नाही तर तुमच्या नातेवाईकांनाही आवडते. त्यामुळे तुमच्यासाठी चॉकलेट बनवण्याचा व्यवसाय सुरू करणे खूप सोपे होईल. सुरुवातीच्या टप्प्यात तुम्ही तुमच्या घराच्या कोणत्याही रिकाम्या खोलीतून हा (chocolate business) सुरू करू शकता. आणि नंतर तुम्ही तुमचा व्यवसाय वाढवू शकता. परंतु व्यवसाय उपक्रम म्हणून प्रस्थापित करण्यासाठी उद्योजकाने खालील पावले उचलावी लागतील.
पार्ले डिस्ट्रीब्युटरशिप घेऊन, महिन्याला लाखो रुपये कमवण्याची सुवर्णसंधी !
चॉकलेट बनवण्याचे प्रशिक्षण घ्या (Get Training of chocolate making)
जर तुम्हाला चॉकलेट कसे बनवायचे (How can I start a chocolate business?) हे माहित असेल तर ठीक आहे, जर तुम्हाला माहित नसेल तर तुम्हाला चॉकलेट बनवण्याचे काम शिकावे लागेल, तरच तुम्ही हा व्यवसाय यशस्वीपणे चालवू शकाल. चॉकलेट हा सामान्य मिठाईचा पदार्थ असला तरी तो बनवण्याची प्रक्रियाही अगदी सोपी आहे.
तुमची इच्छा असल्यास, तुम्ही या व्यवसायाचे प्रशिक्षण एखाद्या प्रसिद्ध मिठाई किंवा उद्योजकाकडून घेऊ शकता जो या प्रकारचा व्यवसाय आधीच करत आहे. याशिवाय काही Khadi Village Industries Training Centre ही या प्रकारच्या व्यवसायाचे प्रशिक्षण देतात.
Patanjali Franchise : पतंजलीची फ्रँचायझी घ्या आणि महिन्याला कमवा 2 ते 3 लाख रुपये , असा करा अर्ज.
जागा व्यवस्थापित करा (land & building)
लहान प्रमाणात, तुम्ही तुमच्या घरातील (Chocolate business ideas) कोणत्याही खोलीतून याची सुरुवात करू शकता. पण जर तुम्हाला तुमची स्वतःची कंपनी आणि ब्रँड स्थापन करून हा व्यवसाय सुरू करायचा असेल तर तुम्हाला यासाठी किमान 1000 ते 1500 स्क्वेअर फूट जागेची आवश्यकता असू शकते. ज्यामध्ये तुम्हाला बांधकाम क्षेत्र, स्टोअर, ऑफिस, सुरक्षा कक्ष इ.
जर बाजाराजवळील जागेचे किंवा इमारतीचे भाडे जास्त असेल, तर तुम्ही स्थानिक बाजारपेठेच्या 10 किमीच्या परिघात स्वस्त भाड्याने जागा किंवा इमारत मिळेल तिथून हा व्यवसाय सुरू करू शकता. पण एक गोष्ट लक्षात ठेवा की तिथे वीज, पाणी, रस्ते, मजूर या मूलभूत सुविधा असणे आवश्यक आहे. How to Start Chocolate Making Business In Marathi
अमूलसोबत फक्त काही तास काम करा, कंपनी दर महिन्याला देणार पूर्ण 5 ते 10 लाख रुपये, जाणून घ्या कसे
आवश्यक परवाने आणि नोंदणी मिळवा (Get license for chocolate business)
चॉकलेट बनवण्याचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी तुम्हाला खालील परवाने आणि नोंदणी करण्याची आवश्यकता असू शकते.
- Business registration – सर्वप्रथम तुम्हाला तुमच्या एंटरप्राइझला कायदेशीर फॉर्म द्यावा लागेल, ज्यासाठी तुम्हाला तुमच्या व्यवसायाची नोंदणी कोणत्याही एका मालकी, एक व्यक्ती कंपनी, भागीदारी फर्म, प्रायव्हेट लिमिटेड कंपनी इ. अंतर्गत करावी लागेल.
- Tax registration- कर नोंदणी म्हणून, तुम्हाला GST नोंदणी करणे आवश्यक आहे.
- Food registration – चॉकलेट हा एक खाद्यपदार्थ आहे त्यामुळे यासाठी तुम्हाला FSSAI परवाना आवश्यक असेल.
- Trade registration – महानगरपालिका इत्यादीसारख्या स्थानिक प्राधिकरणाकडून व्यापार परवाना देखील आवश्यक असू शकतो.
- Trademark registration – तुम्ही चॉकलेट्स पॅक करत आहात आणि ते तुमच्या स्वतःच्या ब्रँड नावाने विकणार असल्याने, ब्रँड नावाचे संरक्षण करण्यासाठी ट्रेडमार्क नोंदणी देखील आवश्यक असेल.
- Enterprise Registration- जर उद्योजकाला त्याच्या युनिटची सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम युनिट म्हणून नोंदणी करायची असेल, तर तो एंटरप्राइझची नोंदणी देखील करू शकतो.
आवश्यक मशिनरी आणि कच्चा माल खरेदी करा (Machinery & raw materials)
हा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी, उद्योजकाला खालील यंत्रसामग्री आणि कच्चा माल आवश्यक असू शकतो.
- 10 ते 100 किलो क्षमतेचे ओले दगड ग्राइंडर.
- चॉकलेटला आकार देण्यासाठी चॉकलेट मोल्डिंग मशीन.
- 15 ते 30 किलो क्षमतेचे चॉकलेट वितळण्यासाठी चॉकलेट मेल्टिंग आणि टेम्परिंग मशीन.
- 10 ते 100 किलो क्षमतेचे चॉकलेट ग्राइंडिंग मशीन.
- 50 किलो क्षमतेचे स्वयंचलित रोस्टिंग मशीन.
- 100 किलो क्षमतेचे चॉकलेट रेफ्रिजरेटर.
- पॅकेजिंग रॅपिंग मशीन.
यामध्ये आपण गडद तपकिरी चॉकलेट बनवण्याबद्दल बोलत आहोत, ते तयार करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या कच्च्या मालाची यादी खालीलप्रमाणे आहे. How to Start Chocolate Making Business In Marathi
चॉकलेट बनवण्यासाठी तुम्हाला खालील कच्च्या मालाची आवश्यकता असेल –
- चॉकलेट कंपाऊंड (chocolate compound)
- सिलिकॉन चॉकलेट मोल्ड्स (silicone chocolate moulds)
- स्पॅटुला (spatula)
- सार (essence)
- चॉकलेट पॅकिंगसाठी रॅपिंग पेपर (wrapping paper for packing chocolates)
- पॅकेजिंगसाठी आवश्यक साहित्य (material required for packaging)
- चोको चिप्स (choco chips)
- काजू (nuts)
- रंग (color)
- फळांची चव (fruit flavor)
- ट्रे (tray)
- हस्तांतरण पत्रक इ. (Transfer sheet etc.)
तसेच कच्च्या मालाची यादी चॉकलेट फ्लेवर इत्यादीच्या प्रकारानुसार बदलू शकते.
टीम / स्टाफ (Team Building / Staff)
तथापि, गृहिणी आपल्या घरातून हा व्यवसाय कुटीर उद्योग (cottage industry) म्हणून अगदी अल्प प्रमाणात सुरू करू शकते. ज्यामध्ये मशिनरी म्हणून काही सिलिकॉन मोल्ड्स आणि पॅकेजिंग मटेरियल आवश्यक असते. ज्यामध्ये त्याला कोणत्याही कर्मचार्‍यांची नियुक्ती करण्याची गरज भासणार नाही. पण इथे आपण एक छोटा चॉकलेट कारखाना (Chocolate factory) काढणार आहोत, त्यामुळे यामध्ये उद्योजकालाही कर्मचारी नियुक्त करावे लागतील. How to Start Chocolate Making Business
- उद्योजकाने ऑफिस कम अकाउंटंटची नियुक्ती करणे आवश्यक आहे.
- व्यवस्थापक नियुक्त करणे आवश्यक आहे.
- सेल्स मॅन असणे आवश्यक आहे.
- सुरक्षा रक्षक आणि दोन मजूर ठेवण्याची गरज आहे.
- मशीन ऑपरेटर आणि 1 पर्यवेक्षक देखील आवश्यक असू शकतात.
चॉकलेट बनवण्याची प्रक्रिया (Chocolate making process)
जर तुम्ही अनुभवी मशीन ऑपरेटर नसताना एखाद्या फ्रेशरला (How much I can earn from chocolate business?) कामावर घेत असाल, तर तुम्ही ज्या ठिकाणाहून तुमची मशीन खरेदी केली आहे त्या ठिकाणी त्याला प्रशिक्षण देण्यास विसरू नका. आणि त्यानंतरच तुमच्या प्लांटमध्ये चॉकलेट बनवण्याची प्रक्रिया सुरू करा. वर नमूद केलेल्या मशीनद्वारे चॉकलेट बनवताना साधारणपणे खालील प्रक्रियांचा अवलंब केला जातो. business ideas 2022 from home
कोको बीन्स भाजण्याची प्रक्रिया – सर्वप्रथम, कच्चा माल म्हणून वापरल्या जाणार्‍या कोको बीन्सची चव आणि रंग सुधारण्यासाठी ते भाजले जातात. भाजल्यानंतर, कोको बीन्सचे बाहेरील कवच (Starting Homemade Chocolate Business) काढून टाकले जाते आणि बीनच्या आतील भागाला कोको निब्स म्हणतात. या निब्स नंतर चाळणीतून जातात आणि ही चाळणी या निबांना त्यांच्या आकारानुसार वेगळे करते, या प्रक्रियेला विनोइंग म्हणतात. Unique business ideas
कोको निब्स ग्राइंड करण्याची प्रक्रिया – या प्रक्रियेत चॉकलेट ग्राइंडिंग मशीनच्या मदतीने कोको निब्स पावडरच्या स्वरूपात बारीक केले जातात. आणि त्यानंतर हे यंत्र दगडी ग्राइंडरच्या सहाय्याने ही पावडर (Chocolate business at home) वितळविण्याचे काम करते. प्राप्त होणारे जाड सांद्रता कोको लिकर म्हणून ओळखले जाते.
मिक्सिंग प्रक्रिया – नंतर कोको लिकर इतर कच्च्या मालामध्ये मिसळण्यासाठी मिक्सर मशीनचा वापर केला जातो. ही मिक्सिंग प्रक्रिया खूप मंद आहे आणि चॉकलेट बनवण्यासाठी मिश्रण मिळण्यास बराच वेळ लागू शकतो.
ब्लेंडिंग आणि मोल्डिंग प्रक्रिया – वर नमूद केलेल्या प्रक्रियेनंतर हे मिश्रण साखर, कोको बटर इत्यादी जोडलेला कच्चा माल आणखी बारीक करण्यासाठी मिश्रण प्रक्रियेद्वारे टाकला जातो. आणि चॉकलेट तयार करण्यासाठी, खूप चांगले मिश्रण तयार केले जाऊ शकते. जेव्हा मिश्रण पूर्णपणे तयार होते, तेव्हा मोल्डिंग मशीनच्या मदतीने हे मिश्रण चॉकलेटमध्ये तयार केले जाते. आणि मग चॉकलेट सेट करण्यासाठी रेफ्रिजरेट केले जाते.
पॅकेजिंग प्रक्रिया – उद्योजक वेगवेगळ्या प्रमाणात चॉकलेट पॅक करू शकतात. जर उद्योजकाला हवे असेल तर तो रॅपिंग पॅकिंग देखील करू शकतो आणि त्याला हवे असल्यास तो कार्टनमध्ये उत्पादित चॉकलेट देखील पॅक करू शकतो.
चॉकलेट कुठे विकू शकतो? (Where to Buy and sell Chocolate?)
तुम्ही तुमची बनवलेली चॉकलेट्स खालील ठिकाणी विकू शकता –
- तुम्ही तुमची चॉकलेट्स बाजारातील किरकोळ दुकानांमध्ये मोठ्या प्रमाणात विकू शकता, जे तुमच्याकडून चॉकलेट्स बनवतात आणि ऑर्डरनुसार खरेदी करतात.
- याशिवाय, तुम्ही तुमच्या जवळील चॉकलेट्सचे मार्केटिंग करून स्वतःचे रिटेल स्टोअर सुरू करून तुमची चॉकलेट्स विकू शकता.
- तुमचा बिझनेस वाढवण्यासाठी तुम्ही तुमची चॉकलेट्स ऑनलाइन वेबसाईटद्वारेही विकू शकता. मात्र यासाठी तुमची वेबसाइट असणे आवश्यक आहे.
- यासोबतच, तुमच्या वेबसाइट व्यतिरिक्त, तुम्ही तुमच्या चॉकलेट्सची विक्री Amazon, Flipkart इत्यादी इतर कोणत्याही नामांकित वेबसाइटद्वारे करून व्यवसाय करू शकता.
मार्केटिंग करा (Promote your chocolate business)
तुम्ही पाहिले असेलच की बाजारात (Business plan for chocolate company) आधीच अनेक प्रकारची चॉकलेट्स उपलब्ध आहेत. डेअरी मिल्क, 5 स्टार इत्यादी ब्रँड्स आहेत ज्यांनी या व्यवसायात आपली प्रतिष्ठा निर्माण केली आहे. तुम्हाला तुमचा व्यवसाय यशस्वीपणे चालवायचा असेल, तर तुम्हाला या कंपन्यांची काही कमतरता शोधावी लागेल, जी त्यांच्या ग्राहकांना आवडत नाही.
उदाहरणार्थ, 5 रु.ला विकले जाणारे 5 स्टार आणि डेअरी मिल्क चॉकलेट, जर ग्राहकांना वाटत असेल की ते खूपच कमी चॉकलेट देतात. त्यामुळे तुम्ही तुमच्या 5 चॉकलेटमध्ये चॉकलेटचे (Financial plan for chocolate business) प्रमाण वाढवू शकता. याशिवाय कंपन्या आपल्या कर्मचाऱ्यांना विविध प्रसंगी चॉकलेट्स भेट देतात. म्हणूनच तुम्ही तुमच्या परिसरात असलेल्या सर्व सरकारी आणि खाजगी कार्यालयात जाऊन त्यांना तुमच्या चॉकलेट आणि ब्रँडबद्दल सांगा. How to Start Chocolate Making Business
गुंतवणूक आणि नफा (Investment and Profit)
तुम्हाला या व्यवसायासाठी जास्त गुंतवणूक करण्याची गरज नाही, कारण यामध्ये जो काही कच्चा माल आणि यंत्रसामग्री वापरली जात आहे, त्या सर्वांसाठी तुम्हाला फक्त 1,00,000 रुपये खर्च करावे लागतील. आणि एकदा हा व्यवसाय सुरू झाला की, त्यानंतर तुम्हाला त्यातून 25 ते 45% नफा मिळू शकतो. यासाठी तुम्हाला तुमचे 100% देणे आवश्यक आहे, जेणेकरून हा व्यवसाय यशस्वी होईल आणि तुम्हाला अधिक नफा मिळेल.
